Bugün yazımızda ‘’Periodontoloji nedir, periodontal tedavi nedir, periodontolojinin ilgi alanları ve hastalık teşhisi nasıl yapılır?’’ gibi soruları cevaplayacağız. Öncelikle periodontoloji alanının ne olduğunu öğrenelim.
Periodontoloji, dişleri çevreleyerek destekleyen sert ve yumuşak dokuları inceleyen, bu dokuları etkileyen hastalıkların teşhisi ile tedavilerini uygulayan ve sürecin devamında kazanılan sağlığın sürekliliğinin korunmasını hedef alan diş hekimliği dalıdır.
Daha terimsel bir anlatımla periodontoloji, periodontoloji, dişleri çevreleyen yumuşak (periodontal ligament, dişeti) ve sert dokuların (kemik, sement) yapısını, bu dokularda meydana gelen problemlerle ve bu problemleri teşhisi, tedavisi ile ilgilenen diş hekimliği dalıdır.
Dişler, içinde bulundukları alveoler çıkıntı olarak adlandırılan kemiğe direkt olarak bağlanmazlar. Dişlerle kemik arasında, liflerden oluşan, periodontal ligament olarak adlandırdığımız doku bulunur. Periodontal ligament, dişler üzerine gelen kuvvetin çene kemiğine yumuşatılarak bağlanması görevini üstlenir.
Bu tarif edilen yapıların üstünde diş eti bulunur, diş etini ilgilendiren hastalıklar periodontoloji alanına girmektedir. Kısacası ortodonti ve benzeri alanlar gibi diş hekimliğinin uzmanlık isteyen farklı bir alanıdır.
Periodontolojinin İlgi Alanı Nedir?
Periodontolojinin ilgi alanları; diş eti hastalıkları en basit şekilde sıklıkla kök yüzeyinin şişmesi, diş etlerinde kanama, şişlik, hassasiyet, kırmızı görünümle klinikte görülebileceği gibi dişlerden ayrılan hareketli diş etleri, dişler çevresindeki diş eti oluğundan gelen iltihabı akıntı, sallanan/yer değiştiren dişler ve yaygın diş eti çekilmeleri ile sürekli kötü ağız kokusunun eşlik ettiği ileri klinik tabloları da içerir.
Periodontal Problemler Nedir?
Periodontoloji diş etinde oluşan problemlerden dolayı meydana gelen hastalıkları ilgi alanına alır. Birçok hastada öne çıkan semptomlardan biri ağız kokusudur. Ağız hijyeni ve diş eti yapısını da bozan birçok hastalık aslında periodontolojin alanında yer alan hastalıklardandır.
Periodontitis ve Gingivitis gibi isimlerde diş eti hastalıklarının aşamaları bulunur. Bu aşamalarda hasta tarafından bir önlem alınması söz konusu değildir. Bu durumda hasta, diş hastanesi uzman diş hekimleri tarafından mutlaka muayene edilmeli, tedavi sürecine başlanmalıdır.
Periodontal Hastalıklar Nasıl Fark Edilir?
Periodontal hastalıkların birçok bulgusu bulunmaktadır. Ağız kokusu veya kanama gibi çok kolay fark edilebilir semptomların yanı sıra farklı semptomlar da periodontal bir rahatsızlığın habercisi olabilir. Maddelere detaylıca bakalım.
- Diş fırçalama sırasında kanayan diş etleri.
- Diş ipi kullanımında aşırı kanama.
- Kırmızı, şiş ve hassas diş etleri.
- Dişlerden kolaylıkla ayrılabilen diş etleri.
- Dişler ve diş etleri arasında iltihabi akıntı
- Sallanan veya giderek birbirinden uzaklaşan dişler (dişler arasında aralıkların oluşması veya mevcut aralıkların artması)
- Isırma sırasında alt ve üst dişler arasındaki ilişkilerin değişmesi
- Bölümlü protez uyumundaki bozulma.
- Sürekli meydana gelen kötü ağız kokusu.Bununla beraber, periodontal hastalık hiçbir bulgu vermeden de ileri seviyelere ulaşabilir. Bu nedenle düzenli aralıklarla diş hekimine gitmek son derece önemlidir.
Periodontal Tedaviler Ne Kadar Gereklidir?
Bu hastalıklar tedavi edilmediğinde diş/dişlerin kaybıyla sonuçlanabilmektedir. Bu sebepten periodontolojik problemler ciddi problemler olabilir, periodontal tedavi ciddi bir konudur.
Diş eti hastalıklarının genel sağlık durumumuzla hayat kalitemizi olumsuz etkileyen diyabet, kalp-damar hastalıkları, Alzheimer gibi hastalıklar ve hatta COVID-19 seyri üzerinde bile çift yönlü ilişkide olduğu literatürde çalışmalarla gösterilmiş ve hâlâ araştırılmaktadır.
Diş eti hastalıklarının önlenmesi ve tedavilerinin ağız sağlığı ve çiğneme fonksiyonunun devamlılığı dışında genel sağlık üzerine de olumlu yönde katkısı mevcuttur.
Yetişkinlerdeki diş kayıplarının %70’si periodontal hastalıklardan dolayı olmaktadır. Periodontal diş hastalıklarının tedavisinde dişlerin kaybedilebileceğini biliyoruz. Bu sebeplerden dolayı periodontal hastalıklar dikkat edilmesi gereken hastalıklar olup tedavileri de oldukça önemlidir.
Periodontal Tedavi Çeşitleri
Periodontoloji tedavisi periodontal tedavisi olarak adlandırılan diş eti hastalıklarının tedavisi cerrahi ve cerrahi olmayan tedavileri içerir. Cerrahi olmayan tedaviler başlıca; diş yüzeyi temizliği, kök yüzeyi düzleştirmesi, subgingival küretaj ve debridman işlemleri içerir.
Periodontal cerrahi tedavileri; destek dokulardaki kayıpları tedavi etmek için cerrahi uygulamalar (rejeneratif periodontal cerrahiler, kemik greftleri, membran uygulamaları), diş eti çekilmelerinin cerrahi olarak tedavisi (plastik periodontal cerrahiler), diş eti büyümelerinin cerrahi tedavisi (gingivektomi ve gingivoplasti), implant uygulamaları, peri implant hastalıkların tedavisini kapsayan bütün periodontal cerrahilerin uygulamaları gibi tedavileri içerir.
Lazer destekli tedaviler de hem iltihabi yanıtın kontrol altına alınması hem de cerrahi işlemler sırasında kanama kontrolü ve yara iyileşmesinin desteklenmesinde gerek görüldüğünde kullanılmaktadır.
Periodontal Tedavi Nasıl Yapılır?
Periodontoloji alanında yapılan tüm tedavilerde öncelik hastanın ağız bakımının iyileştirilmesi ve hatalı ağız bakım alışkanlıklarının düzeltilmelidir. Alt başlıklarda bu konuda neler yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz. Tedavide amaç hastalığa neden olan biyofilmin uzaklaştırılması ve kontrol altına alınmasıdır.
Hastanın klinik ve radyolojik değerlendirmesini takiben uzman hekim tarafından planlanan başlangıç periodontal tedavileri yine hekimin uygun gördüğü cerrahi uygulamalar veya idame süreci takip eder.
Tedaviler sonrasında kontrollerin devamlılığı, ağız bakımından taviz verilmemesi tedavi başarısı için vazgeçilmez kurallardır. Bu adımdan sonrası diş hekimi ve hastanın düzenli olarak görüşmesi ve üzerine düşeni yapması ile kontrol altına alınır.
Hastalık Öncesi ve Tedavi Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Periodontal tedavi sürecinde ve öncesinde hijyene bağlı olarak diş fırçası kullanılması önemlidir. Meydana gelen veya gelebilecek diş taşı gibi sorunlardan bu şekilde korunulabilir. Ağız ve diş sağlığınız için doğal dişlerinin bakımına önem vermeniz gerekir.
Periodontal sorunların eğer tedavi edilmezse diş kaybına yol açtığını biliyoruz. Dişlerin aralarının temiz olması önemli olduğu kadar aşırı fırçalamadan diş arasındaki boşlukların oluşumu da ciddi bir sorundur. Diş hekiminiz ile yapılan muayeneden sonra elde edilenlerin ışığında tedavinizi aksatmadan devam ettirmeniz gerekir.
Diş eti problemi yaşamamak için sigara, stres, diş gıcırdatma, kötü beslenme, aşırı ilaç kullanımı, diş sıkma, kötü yapılmış dolgular gibi faktörlere dikkat edilmelidir. Bunlar periodontal hastalıklara davetiye oluşturmakla kalmayıp hastalığı direkt olarak var edebilir.
Bu yazımızda ‘’Periodontoloji nedir, periodontoloji ne ile ilgilenir ve tedavi yöntemleri nedir ve biz nelere dikkat etmeliyiz?’’ sorularını cevapladık. Benzer içerikler için diğer yazılarımıza göz atmayı, tedaviye başlamak için bize ulaşmayı unutmayın! Sağlıklı günler dileriz.
